IA-geletterdheid betekent Informatiearchitectuur-geletterdheid. Het verwijst naar het begrijpen, toepassen en kritisch kunnen omgaan met de structuur, ordening en beheer van informatie binnen een organisatie. Het gaat dus niet alleen over technische kennis, maar ook over inzicht in hoe informatie wordt georganiseerd, verwerkt en gebruikt binnen bedrijfsprocessen.
Wat is IA-geletterdheid precies?
IA-geletterdheid is het vermogen om:
- Te begrijpen hoe informatiearchitectuur (IA) binnen een organisatie is opgebouwd
- Inzicht te hebben in hoe gegevensstromen, systemen, applicaties en processen op elkaar aansluiten
- In te schatten welke risico’s, afhankelijkheden en complianceverplichtingen hieruit voortkomen (bijvoorbeeld AVG)
- Te kunnen bijdragen aan informatiebeheer, data-governance en beleidskeuzes
- Verantwoordelijke keuzes te maken bij het ontwerpen, wijzigen of gebruiken van informatiesystemen
IA-geletterdheid ligt dus op het snijvlak van IT, procesmanagement, governance, data en wetgeving.
Wie moet IA-geletterd zijn?
IA-geletterdheid is belangrijk voor iedereen die betrokken is bij het gebruik, ontwerp, beheer of toezicht op informatiesystemen of gegevensverwerking. Denk aan:
1. Management & beleidsmakers
- Moeten begrijpen hoe informatiearchitectuur bijdraagt aan strategie en risico’s beïnvloedt
- Zijn eindverantwoordelijk voor compliance en efficiëntie van informatiesystemen
2. Privacy officers / FG’s / DPO’s
- Moeten weten hoe systemen persoonsgegevens verwerken
- Hebben IA-inzicht nodig voor DPIA’s, verwerkingsregisters en risicoanalyses
3. IT-architecten en systeembeheerders
- Bouwen en onderhouden de structuur waarop IA rust
- Moeten zorgen dat die robuust, veilig én AVG-proof is
4. Procesmanagers / projectleiders
- Moeten impact op informatiehuishouding kunnen overzien bij wijzigingen of implementaties
- Spelen een sleutelrol bij IA-gerelateerde veranderingen
5. Medewerkers die met persoonsgegevens werken
- Hebben basisinzicht nodig in hoe gegevens verwerkt, opgeslagen en gedeeld worden
- Moeten risico’s herkennen en handelen volgens beleid
Waarom is IA-geletterdheid zo belangrijk?
- Privacy en security zijn integraal onderdeel van informatiearchitectuur
- Zonder IA-inzicht zijn DPIA’s, compliance of digitale transformaties onvolledig of risicovol
- Het helpt om foutmarges, datalekken en inefficiënties te beperken
- Het ondersteunt het opbouwen van privacy accountability en een datagedreven organisatie
Concluderend:
IA-geletterdheid is het vermogen om kritisch en bewust om te gaan met de structuur, werking en impact van informatiearchitectuur in een organisatie.
Elke organisatie die met data en systemen werkt – en dus vrijwel elke moderne organisatie – heeft belang bij IA-geletterde professionals op alle niveaus.
Wil je IA-geletterdheid binnen je organisatie vergroten met trainingen of praktische ondersteuning? Ik help graag met een aanpak die aansluit bij jullie niveau en doelstellingen.